บันทึกปรัชญาขนาดสั้น (The Zürau Aphorisms) โดย ฟรันซ์ คาฟคา

BBF2021_Articles-Exclusive books (10).jpg

บันทึกปรัชญาขนาดสั้นของฟรันซ์ คาฟคา (The Zürau Aphorisms) นับเป็นงานเขียนแนวปรัชญาเพียงชิ้นเดียวในชีวิตของกวีและนักประพันธ์ผู้มีชื่อเสียงก้องโลกคนนี้ คาฟคากลั่นกรองปรัชญาเล่มนี้ขึ้นเมื่อปี 1917-1918 ในช่วงเวลา 8 เดือนที่เขาอาศัยอยู่กับน้องสาวในหมู่บ้านเล็กๆ แห่งหนึ่งแถบชานเมืองฝั่งตะวันตกของอาณาจักรโบฮีเมียที่มีชื่อว่า ซือเรา (Zürau) เพื่อรักษาตัวจากวัณโรค ในโมงยามนี้เองที่เขาได้มีเวลาตกตะกอนขบคิดในเรื่องปรัชญาและเทววิทยา แล้วถ่ายทอดออกมาเป็นข้อเขียนถึงเรื่องราวของความดี ความชั่ว พระเจ้า สัจจะ การไถ่บาป สวรรค์ ความตาย ฯลฯ รวมทั้งหมด 109 ชิ้นที่บรรจุอยู่ในหนังสือเล่มนี้

หลักคิดและคติพจน์ในเรื่องถูกบอกเล่าผ่านกลวิธีการพรรณนา มีภาพประกอบในบางจุด และเสริมด้วยนิทานแฝงคติธรรมที่เกี่ยวเนื่องกับตรรกะของมนุษย์ โลก และปรากฏการณ์เหนือธรรมชาติ เนื่องจากเป็นการสื่อสารทางความคิดในเชิงปรัชญา เนื้อหาในหลายตอนจึงเต็มไปด้วยภาษาที่รุ่มรวย ลึกซึ้ง และเป็นนามธรรม ชวนให้ผู้อ่านตีความโดยใช้จินตนาการควบคู่ไป ถ้อยคำในแต่ละบรรทัดของข้อเขียนค่อยๆ คลี่ออกอย่างไม่เร่งร้อน จากคำแรกไล่ไปจนบรรทัดสุดท้าย และหลายครั้งก็มีการนำภาพพจน์มาช่วยแถลงไขเพื่อให้ผู้อ่านนึกคิดติดตามได้

ในปี 1931 หลังจากที่คาฟคาได้เสียชีวิตลงแล้ว 7 ปี ข้อเขียนทั้ง 109 บทก็ถูกนำออกมาเผยแพร่โดยใช้ชื่อว่า Reflections on Sin, Hope, Suffering, and the True Way โดยเพื่อนสนิทของคาฟคาชื่อ มักซ์ โบรด ต่อมาโรแบร์โต คาลาสโซ นักวิชาการชาวอิตาเลียนที่เชี่ยวชาญเรื่องคาฟคา (Kafka Scholar) ได้ทำวิจัยเกี่ยวกับนวนิยายเรื่อง The Castle ที่ห้องสมุด New Bodleian Library มหาวิทยาลัยออกซ์ฟอร์ด เขาบังเอิญได้พบต้นฉบับจริงของข้อเขียนขนาดสั้นที่คาฟคาเขียน จึงได้จัดเรียงบทขึ้นใหม่ตามที่คาฟคาระบุหมายเลขเอาไว้

ฟรันซ์ คาฟคาประพันธ์ผลงานชิ้นเอกไว้มากมายจนนับไม่ถ้วน แต่ว่ากันว่าช่วงเวลาที่เขาทุ่มเทให้กับข้อเขียนที่เคร่งขรึม ขึงขัง และเอาจริงเอาจังกับความหมายในชีวิตเหล่านี้กลับเป็นช่วงที่ดีที่สุดในชีวิตของเขา เหตุผลก็คงเป็นเพราะเขาได้พาตัวเองออกมาใช้ชีวิตในโลกใบใหม่ ณ ชนบทที่เงียบสงบและแสนเรียบง่าย ห่างไกลจากความวุ่นวาย ไม่ต้องพะวงเรื่องภาระงาน ครอบครัว หรือแม้แต่คนรัก เขาจึงสามารถสร้างงานเขียนที่เยียวยาตัวเองจากภายในสู่ภายนอก ชวนให้ผู้อ่านได้ชื่นชมรายละเอียดของชีวิต เผยความรู้สึกก้นบึ้งที่ตกผลึกจนออกมาเป็นผลงานที่ทรงคุณค่า ทุกตัวอักษรจะพาผู้อ่านไปค้นหาความหมายของการมีอยู่ของสิ่งต่างๆ ที่ทุกคนต่างพูดถึง แต่อาจไม่เคยได้สัมผัส

▪︎

ข้อมูลจาก
https://readsobserver.com/7172/The-Z%C3%BCrau-Aphorisms
https://en.wikipedia.org/wiki/Franz_Kafka

ฟรันซ์ คาฟคา และน้องสาว

ฟรันซ์ คาฟคา และน้องสาว