MOVING DURING THE OUTBREAK
เคล็ดไทยกับการจัดจำหน่ายเมื่อร้านหนังสือปิดในช่วงโควิด-19
ผลกระทบจากการล็อกดาวน์เนื่องการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 ที่ทำให้ร้านรวงต่างๆ ปิดทั้งเมืองไม่เว้นแม้แต่ร้านหนังสือ หนึ่งในสายพานธุรกิจหนังสืออย่าง บริษัท เคล็ดไทย จำกัด ในฐานะผู้จัดจำหน่ายหนังสือวรรณกรรมและหนังสือสายสังคมศาสตร์มายาวนานกว่า 40 ปี เล่าถึงสถานการณ์ที่ผ่านมาว่า
“ผลกระทบมีแน่นอนเมื่อร้านปิดและหยุดรับหนังสือ เราปรับตัวโดยการส่งหนังสือสำหรับร้านค้าออนไลน์แทน ทำให้ร้านหนังสือเชนยังได้ยอดขาย ส่วนร้านหนังสืออิสระก็ได้ยอดขายเพิ่ม 2 - 3 เท่า ยกตัวอย่าง มีร้านหนังสือเล็กๆ ร้านหนึ่งที่เราจัดส่งหนังสือให้กับเขา ยามปกติแม้ร้านจะมีหนังสืออยู่ครบ มียอดขายเฉลี่ยได้ประมาณเดือนละ 10,000 กว่าบาท แต่พอช่วงโควิดยอดกลับเพิ่มขึ้นเป็น 30,000 กว่าบาท”
เมื่อร้านหนังสือเชนสโตร์ในห้างสรรพสินค้าปิด ก็กลายเป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่เกื้อหนุนให้กับร้านหนังสืออิสระที่เปิดร้านค้าออนไลน์ แม้ช่วง 2 - 3 เดือนที่ผ่านมาจะไม่ได้มีหนังสือออกใหม่อย่างคึกคักเมื่อเทียบกับตอนสถานการณ์ปกติ
“นี่คือข้อได้เปรียบของร้านค้าออนไลน์ที่ส่วนใหญ่เจ้าของจะลงมือจัดการด้วยตัวเอง ยกตัวอย่าง หนังสือบางเล่มขายมา 5 - 6 ปีแล้ว หากเขามีสต็อกหนังสืออยู่แล้ว แล้วเอากลับมานำเสนอใหม่ได้ หนังสือก็ยังเป็นที่ต้องการของคนอ่านในเวลานั้นได้เหมือนกัน”
“ถ้าให้เราเทียบกับธุรกิจอื่นที่พังราบเป็นหน้ากลองเหมือนโดนสึนามิ หนังสือก็ยังเป็นอะไรที่ยังงอกงาม”
สำหรับหนังสือที่ขายดีในช่วงล็อกดาวน์ที่ผ่านมา ผู้จัดจำหน่ายเคล็ดไทยเล่าว่ามีทั้งวรรณกรรมแปลแนวให้กำลังใจ เช่น ของฝากจากทะเล (Gift from the Sea) และอีกแนวหนึ่งคือ หนังสือการเมืองที่มีเนื้อหาพูดถึงการถูกข่มเหงกดขี่หรือสิทธิเสรีภาพจากค่ายฟ้าเดียวกัน หรือจากพรรคการเมืองที่มีฐานผู้ติดตามในโลกออนไลน์ นอกจากนี้หนังสือที่ตามซื้อจากดาราอ่านก็ขายดีต่อเนื่อง อาทิ ใจคนเรายากเย็นเกินไป (The Examined Life), ปรัชญาชีวิตศาสตร์แห่งความสำเร็จ (The Napoleon Hill's Laws of Success) และ The Power of Now พลังแห่งจิตปัจจุบัน ทางสู่การตื่นรู้และเยียวยา ที่นักแสดง ก็อต—จิรายุ ตันตระกูล ได้แนะนำไว้ในเพจเฟซบุ๊กส่วนตัว
หลังการคลายล็อกดาวน์ ร้านหนังสือทยอยกลับมาเปิดได้อีกครั้ง ผู้จัดจำหน่ายสายส่งเคล็ดไทยได้ตั้งข้อสังเกตไว้ว่า แม้ยอดขายจากร้านหนังสือจะเริ่มกลับมาแต่การขายจะเป็นอย่างไร เมื่อไม่ค่อยมีหนังสือใหม่วางขาย
“อันนี้สำคัญมากๆ เลยนะ ว่าร้านจะสามารถหยิบของที่มีขึ้นมาขายทั้งทางออฟไลน์และออนไลน์ได้หรือไม่ เราเองก็คอยคุยกับสำนักพิมพ์เพื่อหาทางปรับตัวกัน เพราะสำนักพิมพ์บางแบรนด์เองก็ยังไม่ค่อยกล้าที่จะลงทุนในตอนนี้ แต่ถ้าให้เราเทียบกับธุรกิจอื่นที่พังราบเป็นหน้ากลองเหมือนโดนสึนามิ หนังสือก็ยังเป็นอะไรที่ยังงอกงามนะ แม้จะโดนบ้างในยามแบบนี้ เดี๋ยวก็หนี้ครัวเรือนมาแล้ว (หัวเราะ) แต่ก็จะเห็นได้ว่าหนังสือยังคงเป็นสิ่งที่ช่วยจรรโลงใจคนเสมอมานะ”
▪︎
เยี่ยมชมร้านหนังสือเคล็ดไทยออนไลน์ที่ www.kledthai.com